برنامه مدیریت جامع آبسنگ های مرجانی جزایر تنب، ابوموسی و سیری از طریق شناسایی

گونه ای، بررسی وضعیت سلامت و تهیه نقشه پراکنش آنها

چکیده

  مطالعه حاضر با هدف بررسی وضعیت سلامت مرجانهای سخت، شناسایی و معرفی گونه های مرجانی و تهیه

نقشه پراکنش آبسنگ های مرجانی جزایر ابوموسی، سیری، تنب بزرگ و تنب کوچک در طی سال های 1394

و 1395 صورت گرفت .برای ارزیابی سلامت از روش های استاندارد مانند Check Reef ، Coral Watch و فاکتورهای زیستی از جمله تراکم ماهیان و بی مهرگان و همچنین بررسی عوامل تخریب کننده طبیعی و انسانی

استفاده شد.  در زمان نمونه برداری از جزایر مختلف، یک تکه کوچک از کلنی های مرجانی مختلف جداسازی

و در الکل تثبیت و سپس با روش بلیچینگ، نمونه ها جهت شناسایی آماده گردید و سپس بر اساس کلیدهای

شناسایی معتبر شناسایی شدند. برای تعیین نقشه پراکنش مرجان ها از روش استاندارد مانتاتو محدوده پراکنش

مرجان ها تعیین و سپس برای تهیه نقشه پوشش بستر دریا با استفاده از تصاویر ماهوارهای بزرگ مقیاس چارچوب طبقه بندی طراحی شده مطابق با چارچوب توسعه داده شده توسط NOAA استفاده شد و تصاویر

ماهوارهای از ماهواره های Worldview-2 و Worldview-3 که از سنجنده های بزرگ مقیاس تولید ایالات متحده هستند، به عنوان منبع تهیه تصاویر انتخاب شدند. بر اساس نتایج به دست آمده، وضعیت سلامت آبسنگ های مرجانی هر چهار جزیره از جایگاه نسبتاً مناسبی برخوردار هستند. بالاترین درصد پوشش مرجانی به ترتیب در شرق جزیره تنب کوچک با حدود 83 درصد بستر توسط مرجان های سخت زنده، سپس شرق جزیره سیری و شمال غرب جزیره تنب کوچک هر دو با 58 درصد مرجان سخت زنده، شمال غرب جزیره ابوموسی با حدود 54 درصد مرجان سخت زنده و کمترین میزان پوشش مرجانی در غرب جزیره تنب بزرگ با 27 درصد پوشش مرجانی مشاهده گردید. اما بر اساس میزان پوشش مرجانی در کل آب های اطراف جزایر بیشترین میزان درصد پوشش مرجانی به ترتیب در جزایر تنب کوچک ) 5/70 درصد(، ابوموسی ) 52 درصد(، سیری ) 42 درصد(  و سپس تنب بزرگ ) 37 درصد(  مشاهده گردید. از دلایل اصلی درصد پوشش بالا در جزیره تنب کوچک وسعت کم این جزیره و از طرفی وجود جریان مناسب در اطراف این جزیره می باشد. جزیره تنب کوچک علیرغم پوشش مرجانی بالا از سلامت نسبتا پایینی برخوردار بود، به طوری که بیشترین سلامت مرجانی به ترتیب در جزایر تنب بزرگ ) 100% (، سیری ) 67% (، تنب کوچک ) 50% ( و ابوموسی ) 50% ( مشاهده گردید. بر اساس مطالعات تاکسونومیک گونه های مرجان های سخت در جزایر تنب بزرگ، تنب کوچک، ابوموسی و سیری، 52 گونه مرجان سخت متعلق به 25 جنس و 11 خانواده شناسایی شدند. از این میان خانواده Acroporidae  با 12 گونه، خانواده Merulinidae با 10 گونه و خانواده Poritidae با 9 گونه دارای بیشترین فراوانی گونه و خانواده های Psammocoridae  و Siderastreidae با تنها یک گونه دارای کمترین فراوانی گونه در این جزایر بودند. در مجموع تعداد 34 گونه مرجان سخت در جزیره تنب بزرگ، 36 گونه در تنب کوچک، 30 گونه در ابوموسی و 14 گونه در جزیره سیری به ثبت رسید. بر اساس آنالیز نقشه های GIS ، نقشه زونبندی جغرافیایی جزیره ابوموسی، نشاندهنده وجود 6 ساختار متفاوت در این جزیره میباشد. این نقشه به خوبی نشان میدهد که سمت شرقی جزیره با شیب شدیدی به Escarpment Bank/Shelf و در نهایت به آبهای عمیق وصل می شود، که این مسئله تشکیل کلونیهای مرجانی را در این منطقه محدود ساخته است. برعکس این مسئله در مورد غرب، شمال غرب و جنوب غربی جزیره صادق است که وجود ساختارهای Bank/Shelf و reef Fore محل مناسبی را برای تشکیل بستر مرجانی پدید آورده است. نقشه درصد پوشش مرجان زنده برای جزیره ابوموسی نشان میدهد که شمال غربی جزیره غنیترین پوشش مرجانی را در این جزیره دارد. به طوری که اکثر پلیگونهای با پوشش مرجان بالای 60% در این قسمت از جزیره واقع شدهاند. همچنین در شمال، جنوب غرب، و غرب جزیره نیز اکثر پلیگونها با پوشش مرجان 40% -60% می باشند. در جنوب و شمال شرق جزیره اکثرمناطق پوشش مرجان 20%-40% دارند و در قسمت شرقی جزیره اکثراً دارای پوشش مرجانی کمتر از 20% هستند. در مجموع باید گفت که اکثر پلیگونها در حاشیه جزیره ابوموسی دارای پوشش مرجانی کمتر یا برابر با 50%  هستند..نقشه زونبندی جغرافیایی جزیره سیری نشان دهنده وجود 7 ساختار متفاوت در این جزیره میباشد. مانند جزیره ابوموسی، سمت شرقی جزیره سیری نیز با شیب شدیدی به Escarpment Bank/Shelf و در نهایت به آبهای عمیق وصل میشود، که این مسئله تشکیل کلونیهای مرجانی را در این منطقه محدود خواهد ساخت. برعکس این مسئله در مورد غرب، شمال و جنوب جزیره صادق است که وجود ساختارهای Bank/Shelf  و reef Fore محل مناسبی را برای تشکیل بستر مرجانی پدید میآورد. نقشه درصد پوشش مرجان زنده برای جزیره سیری نشان میدهد که پلیگونهای بسیار اندک و کوچکی دارای پوشش مرجانی بالای 90%  هستند که در قسمت غربی جزیره قرار دارند.  همچنین اکثر مناطق با پوشش مرجان50% - 90%  نیز در بخشهای غرب، شمال غرب و جنوب غرب جزیره قرار دارند. در شمال جنوب و شرق جزیره اکثر پلیگونها دارای پوشش مرجانی کمتر از 50% هستند. نقشه زون بندی جغرافیایی جزیره تنب بزرگ نشان دهنده وجود 4 ساختار طبیعی متفاوت در این جزیره میباشد. نقشه درصد پوشش مرجان زنده برای جزیره تنب بزرگ نشان میدهد که مساحت بسیار کمی به پوشش مرجانی بالای 90% اختصاص دارد که در شرق جزیره واقع شده اند.

در مجموع مساحت بسیار بیشتری به پوشش مرجانی کمتر از 50% اختصاص دارد که در غرب، جنوب غربی و

شمال غربی جزیره قرار دارند. نقشه زون بندی جغرافیایی جزیره تنب کوچک نشاندهنده وجود 5 ساختار

متفاوت در این جزیره میباشد. نقشه درصد پوشش مرجان زنده برای جزیره تنب کوچک نشان می دهد که

مساحت بسیار کمی به پوشش مرجانی بالای 90% اختصاص دارد که عمدتاً در غرب جزیره واقع شده اند. در

مجموع مساحت بسیار بیشتری به پوشش مرجانی کمتر از 50% اختصاص دارد که در شمال و جنوب جزیره

قرار دارند. بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که آبسنگ های مرجانی این چهار جزیره نسبت به سایر جزایر

خلیج فارس از سلامت مطلوب تری برخوردارند و دارای تنوع گونه ای مناسبی هستند.

کلمات کلیدی: آبسنگ های مرجانی، تنوع گونه ای، نقشه پراکنش، خلیج فارس، جزایر ایرانی.__

Integrated coral reef management program of Tonb, Abumusa and Siri ilands through hard coral species identification, health status control and distribution mapping

Abstract

 The current study was done with the aim of hard coral health checking identification and report of coral species and a map provision for coral reef distribution in Abumousa , Siri, Great Tonb and Lesser Tonb Islands in 2015 and 2016. Coral Reef Check and Coral Watch were the standard methods forcoral health assessment. Also, biological factors including fish and invertebrates’ aggregation, natural and anthropogenic destructive factors were used too. Small pieces of coral colonies were splitted and fixed in 96% Ethanol. The samples were provided for identification by bleaching method and they were identified according to identification keys, and also phylogeny studies performed by molecular and DNA tests. Coral distribution map, the limited area of coral distribution was determined by Mantatow method. The map of sea substrate coverage was provided using large scale satellite images which classification frameworks were designed in accordance with the developed framework by NOAA. The satellite images were selected from Worldview-2 and Worldview-3 satellites which are the most modern with the best quality large scale sensors produced by the USA and their images were selected as the reference for image preparation. The results show that the status of coral reefs’ health in all four islands are almost reasonable. The highest percentage of coral wasin the eastern side of Lesser Tonb Island with 83% of live hard corals, east of  Siri Island and north west of Lesser Tonb Island both with 58% of live hard corals, north west of Abumousa Island with about 54% of live hard coral respectively and the lowest percentage of live corals was observed in the western side of Great Tonb Island with 27% coverage. According to the rate of coral coverage in whole water zone around islands, the pe rcentage of corals were observed as below: Lesser Tonb (70.5%), Abumousa (52%), Siri (42%) and Great Tonb (37%) respectively. The small extent of Lesser Tonb Islan is the main reason of high coral coverage. Although Lesser Tonb Island contains the most amount of corals, the coral health was not in a suitable mode. The best coral health belong to Great Tonb Island (100%), Siri (67%), Lesser Tonb (50%) and Abumousa (50%), respectively. 52 species of hard corals belonging to 25 genera and 11 families were identified based on taxonomic studies in Great Tonb, Lesser Tonb, Abumousa and Siri islands. Family Acroporidae with 12 species, family Merulinidae with 10 species and family Poritidae with 9 species have the most abundance of species. Families Pomacoridae and Siderastreidae with only one species posse the least abundance of species in these islands. Totally, 34 species of hard corals in Great Tonb Island, 36 species in Lesser Tonb Island, species in Abumousa and 14 species in Siri are recorded till now. According to 30phylogenetic analysis, adaptation, group and hemoplasy indices were 0.573, 0.387 and respectively, and coral species fixed in two orginal clade with several subclades. ,0.427GIS map analyses and geographical zonation map of Abumousa Island, shows 6 different structures in this island. This map shows that the eastern side of the islandjoint to Bank/Shelf Escarpment and finally to deep seas with a steep slope. This factor limits the formation of coral colonies in this region. On the contrary, in west, north west and south west of this island, Bank/Shelf and Fore reef structures, have created asuitable region for coral substrates. west of this island has the richest coral overage, so that most of polygons with more than 90% coral coverage are placed in this region of island. Also, in the north, south west and west of Abumousa , most of polygons are observed with more than 50-90% coral coverage. In the south and north east of island, mostareas are covered by 10-50% corals and in the eastern part of island, coral coverage is less than 10%. All in all, it should be said that most of polygons in the margin of Abumousa Island has less than 50% coral. The geographical zonation map of Siri Island is indicative of 7 different structures in this island. Similar to Abumousa Island, the eastern side of Siri Islandjoints to Bank/Shelf Escarpment and finally to deep seas with a steep slope. This factor limits the formation of coral colonies in this region. Unlike the explained factor, there are Bank/Shelf and Fore reef structures on west, north and south of island where make these areas suitable for coral coverage formation. The live coral percentage map for Siri Island shows that few and small polygons have more than 90% coral coverage that are located on the western side of island. Also, most of these regions with 50-90% coral coverage are been created on west, North West and south west of island. On the north, south west and eastern side of Siri, most of polygons are observed with less than .coral coverage %50The geographical zonation map of Great Tonb Island is indicative of 4 different natural structures in this island. The live coral percentage map for large Tonb Island shows that a few area is indicated to more than 90% coral coverage where are located on the eastern side of island. Generally, most areas, are covered with less than 50% coral where are on the west, south west and North West of island. The geographical zonation map of Lesser Tonb Island shows 5 different structures in there. The live coral percentage map for Lesser Tonb Island shows that a few areas are indicated to more than 90% coral coverage that are usually located on the western side of island. Overall, most areas, are covered with less than 50% coral where are on the north and south of island.  General results of this research showed that coral reefs healths in these four islands are suitable.

Keywords: Coral Reef, Species Diversity, Distribution Map, Persian Gulf, Iranian .Islands